تجهیزات اکتیو شبکه

تجهیزات اکتیو شبکه به‌ عنوان اجزای اساسی و بستر فناوری اطلاعات در هر سازمان به‌طور گسترده مورداستفاده قرار می‌گیرند. این تجهیزات به کاربران اجازه می‌دهند تا به شبکه متصل شوند و از امکانات مختلف همچون ارتباط، انتقال و به اشتراک‌گذاری داده‌ها، اتصال به اینترنت و دسترسی به سرویس‌های شبکه برخوردار شوند. تجهیزات اکتیو شبکه نه‌ فقط اجزای بنیادی شبکه‌های مدرن هستند، بلکه جهشی نوین در دنیای ارتباطات و فناوری اطلاعات به معنای واقعی هستند. این تجهیزات به‌عنوان عمده‌ترین ستون‌های پشتیبانی از تمامی فعالیت‌ها و تبادلات داده در دنیای امروزی شناخته می‌شوند.

در این مقاله راویستک به بررسی انواع تجهیزات اکتیو شبکه و اهمیت آن‌ها می‌پردازد و قابلیت‌ها و امکاناتی که این تجهیزات برای سازمان‌ها جهت داشتن یک شبکه پایدار و مطلوب را دارد، بیان می‌کند.

تجهیزات اکتیو شبکه چیست؟

شبکه اکتیو یک شبکه الکترونیکی است که اجزای فعالی مانند تقویت‌کننده‌ها، روتر‌ها، تکرارکننده‌ها، سوئیچ‌ها و هاب‌ها برای انتقال داده‌ها بین دستگاه‌ها دارد. این اجزای فعال سیگنال‌هایی که از شبکه عبور می‌کنند را جهت رسیدن به مقصد بدون اینکه کیفیت یا قدرت خود را از دست بدهند، تقویت و تضمین می‌کنند.

راه‌اندازی و نگهداری یک شبکه اکتیو نسبت به یک شبکه پسیو پیچیده‌تر است. تجهیزات اکتیو شبکه در برابر مشکلات شبکه به دلیل درگیر بودن با مؤلفه‌های مختلف آسیب‌پذیر‌تر هستند و به یک برنامه پشتیبانی قابل‌اعتماد نیاز دارند. با تمام وجود، آن یک شبکه قدرتمند است که اتصالات مطمئن و کارآمد را برای برنامه‌های مختلف فراهم می‌کند.

پس تجهیزات اکتیو شبکه به تجهیزاتی گفته می‌شود که تقویت سیگنال داده‌ها، مدیریت شبکه و انواع خدمات شبکه را تأمین می‌کند و امکانات و قابلیت‌های بیشتری را به شبکه اضافه می‌کند. تجهیزات اکتیو شبکه عبارت‌اند از:

 سرور

سرور در شبکه جهت پاسخ به درخواست‌های کاربران فعالیت می‌کند. یک سرور هم به‌صورت فیزیکی و هم به‌صورت مجازی می‌تواند در شبکه قرار بگیرد و وظیفه دارد تا اطلاعات را ذخیره کند، فایل‌ها را به اشتراک بگذارد، پایگاه داده‌ها را مدیریت کند، برنامه‌هایی که به سمت آن می‌آید را اجرا کند و به تجهیزات دیگر شبکه خدمات ارائه دهد.

سرور‌ها انواع مختلف دارند و شامل سرور فایل، سرور چاپ، سرور وب و سرور ایمیل می‌شوند. این نوع از تجهیزات اکتیو شبکه با استفاده از پروتکل شبکه‌های مختلف با کاربران ارتباط می‌گیرند و به آن‌ها خدمات لازم را ارائه می‌دهند.

هاب شبکه

هاب یکی از تجهیزات اکتیو شبکه است که برای اتصال و ارتباط بین دستگاه‌های مختلف در یک شبکه استفاده می‌شود. هاب وظیفه تقویت و ارسال سیگنال‌های شبکه را به عهده دارد. هر دستگاهی که به هاب وصل شود می‌تواند داده‌های تمام دستگاه‌های موجود در شبکه را دریافت کند. از ویژگی‌های هاب شبکه اکتیو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تجهیزات شبکه را به یکدیگر متصل می‌کند.
• سیگنال داده‌ها را صورت همه به همه انتقال می‌دهد.
• از پورت‌های شبکه استفاده می‌کند.
• داده‌ها را به‌صورت پکتی (بسته‌ای) انتقال می‌دهد.

هاب به‌عنوان یک تقسیم‌کننده عمل می‌کند و بسته داده‌ها را دریافت می‌کند و به تمام دستگاه‌های متصل به خود ارسال می‌کند.

سوئیچ شبکه

سوئیچ به‌عنوان یکی از تجهیزات شبکه نسبت به هاب پیچیدگی بیشتری دارد و برای اتصال و اشتراک‌گذاری داده‌ها بین دستگاه‌های مختلف یک شبکه استفاده می‌شود. سوئیچ علاوه بر تقسیم‌کننده بودن روی پکت (بسته) داده‌ها عملیات هوشمندانه انجام می‌دهد. سوئیچ سیگنال‌های داده را به‌صورت نقطه‌به‌نقطه بین تجهیزات شبکه انتقال می‌دهد. این به معنی است که هر دستگاهی که به سوئیچ شبکه وصل شود فقط می‌تواند داده‌های دستگاه مقصد را دریافت کند. از ویژگی‌های سوئیچ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تجهیزات شبکه را به یکدیگر متصل می‌کند.
• سیگنال‌های داده را به‌صورت نقطه‌به‌نقطه منتقل می‌کند.
• از پورت‌های شبکه استفاده می‌کند.
• داده‌ها را به‌صورت پکت (بسته) انتقال می‌دهد.

سوئیچ اکتیو شبکه به شکل مرکزی برای اتصال و مدیریت دستگاه‌ها عمل می‌کند و با پشتیبانی از انواع پروتکل‌ها و ویژگی‌های شبکه به بهبود عملکرد و امنیت شبکه کمک می‌کند. اهمیت پشتیبانی شبکه در این فرآیند موضوعی مهم و حیاتی به‌حساب می‌آید.

بریج

بریج یکی از تجهیزات اکتیو شبکه است که وظیفه اتصال دو شبکه مستقل را بر عهده دارد و بسته‌های داده را بین شبکه‌های مختلف ارسال می‌کند. بریج سیگنال‌های داده را بین دو شبکه به‌صورت نقطه‌به‌نقطه ارسال می‌کند یعنی هر دستگاهی که به بریج متصل است فقط می‌تواند داده‌های دستگاه مقصد را دریافت کند. از ویژگی‌های بریج شبکه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• دو شبکه مستقل را به یکدیگر وصل می‌کند.
• سیگنال‌های داده را به‌صورت نقطه‌به‌نقطه انتقال می‌دهد.
• از پورت‌های شبکه استفاده می‌کند.
• داده‌ها را به‌صورت پکت (بسته) منتقل می‌کند.

بریج اکتیو شبکه از طریق آدرس فیزیکی یا مک (MAC) شناسایی دستگاه‌ها را در شبکه انجام می‌دهد و به‌طورکلی ترافیک بین شبکه‌ها را به‌صورت هوشمندانه و دقیق مدیریت می‌کند و اتصال بین آن‌ها را بهبود می‌بخشد.

مودم

مودم به‌عنوان یکی از تجهیزات اکتیو شبکه وظیفه اتصال شبکه‌های مختلف را به اینترنت دارد. مودم سیگنال دیجیتال کامپیوتر را به سیگنال آنالوگ قابل‌ارسال از طریق خطوط تلفن یا کابل شبکه تبدیل می‌کند و از آن‌طرف به تبدیل سیگنال آنالوگ به سیگنال دیجیتال قابل‌استفاده برای کامپیوتر می‌پردازد. مودم اکتیو شبکه به‌عنوان نقطه اتصال کامپیوتر و شبکه اینترنت استفاده می‌شود و ویژگی‌های آن اتصال به اینترنت، روتینگ، فایروال و NAT هستند که به بهبود ترافیک و امنیت شبکه کمک می‌کنند.

اکسس پوینت

در یک شبکه اکتیو اتصال به اکسس پوینت به معنی اتصال دستگاه‌ها به یک شبکه بی‌سیم است. درواقع اکسس پوینت به یک شبکه باسیم مثل مودم یا روتر وصل می‌شود و دستگاه‌های بی‌سیم را به هم ارتباط می‌دهد. اتصال به اکسس پوینت یکی از تجهیزات اکتیو شبکه مراحل زیر را لازم دارد:

• اتصال اکسس پوینت به شبکه بی‌سیم متصل و روشن.
• وارد شدن به قسمت تنظیمات شبکه بی‌سیم
• بررسی شبکه‌های بی‌سیم جهت شناسایی اکسس پوینت (اغلب با نام SSID نشان داده می‌شود)
• کلیک رو شبکه جهت اتصال
• ورود رمز عبور

ریپیتر

ریپیتر یکی از تجهیزات اکتیو شبکه است که سیگنال‌های داده را دریافت و تقویت می‌کند و سپس سیگنال‌های تقویت‌شده را ارسال می‌کند. ریپیتر از پورت‌های شبکه که هرکدام به دستگاه وصل می‌شود استفاده می‌کند و داده‌ها را بین این پورت‌های شبکه به‌صورت پکت (بسته) منتقل می‌کند. هر پکت یک آدرس مقصد دارد که ریپتر از آن آدرس برای ارسال پکت به مقصد استفاده می‌کند.

گیت وی

گیت وی (Gateway) یکی از تجهیزات اکتیو شبکه که در شبکه‌های کامپیوتری استفاده می‌شود و ترجمه و ارسال داده‌ها را بر عهده دارد. Gateway به‌عنوان نقطه اتصال بین دو تا چند شبکه از پروتکل مختلف به‌طور هم‌زمان داده‌ها را دریافت و ارسال می‌کند.

Gateway داده‌های را که از شبکه داخلی به سمت شبکه خارجی فرستاده‌شده را دریافت می‌کند و با استفاده از پروتکل‌های مناسب به سمت مقصد می‌فرستد و برعکس داده‌هایی که از شبکه خارجی به سمت شبکه داخلی فرستاده می‌شود را دریافت و به دستگاه‌های مربوط در شبکه داخلی ارسال می‌کند.

پرینتر سرور

پرینتر سرور در شبکه اکتیو به اشتراک‌گذاری پرینتر‌ها را در شبکه به عهده دارد و به کاربران کل شبکه امکان استفاده از یک پرینتر به‌طور هم‌زمان می‌دهد. درواقع پرینتر سرور یک کامپیوتر است که به یک یا چند پرینتر وصل می‌شود و به‌عنوان یکی از تجهیزات اکتیو شبکه نیاز به چندین پرینتر را برطرف می‌کند.

کارت شبکه

کارت شبکه یکی از تجهیزات اکتیو شبکه است که کامپیوتر‌ها را به شبکه متصل می‌کند و داده‌ها را بین شبکه و کامپیوتر انتقال می‌دهد. درواقع کارت شبکه مدار الکترونیکی است که به کامپیوتر متصل می‌شود و آن یک پورت شبکه دارد که به کابل شبکه وصل می‌شود و داده‌ها را به‌صورت پکت (بسته) انتقال می‌دهد و هر پکت داده را طبق آدرس مقصد آن به دستگاه مقصد ارسال می‌کند.

با آگاهی از این‌که خدمات شبکه چیست می‌توان به این نتیجه رسید که کارت شبکه یک دستگاه ضروری در اکتیو شبکه است و خدماتی مثل اشتراک‌گذاری فایل‌ها، پرینتر و اینترنت را ارائه می‌دهد و یا توجه به عوامل مختلف مثل نوع شبکه، سرعت، نوع پورت و قابلیت مدیریت دسته‌بندی می‌شوند.

فایروال

فایروال به‌عنوان یک نرم‌افزار یا یک سخت‌افزار از شبکه‌ها در مقابل حملات دفاع می‌کند و امنیت را در شبکه برقرار می‌کند. فایروال از جریان ترافیک شبکه پشتیبانی می‌کند و برای انتقال داده‌ها بستری امن در شبکه فراهم می‌کند.

فایروال به‌صورت نرم‌افزاری روی سرور‌ها و به‌صورت سخت‌افزاری درون دستگاه‌ها نصب می‌شود. آن‌ها گزارشی از اتفاقات داخل شبکه مثل ترافیک ممنوعه، تلاش ناموفق برای نفوذ و حملات ارائه می‌دهند و با تنظیمات حفاظتی مثل فیلتر IP و پورت از این اقدامات جلوگیری می‌کند.

سامانه‌های پیشگیری و تشخیص نفوذ

سامانه‌های پیشگیری و تشخیص نفوذ به‌عنوان یکی از تجهیزات اکتیو شبکه برای تشخیص و جلوگیری از حملات و نفوذ‌ها امنیتی در شبکه استفاده می‌شوند. این سامانه با کمک الگوریتم‌ها و قوانین تعیین‌شده، به بررسی ترافیک شبکه می‌پردازد و از هرگونه فعالیت مشکوک و حمله جلوگیری می‌کند. سامانه‌های پیشگیری و تشخیص نفوذ هم به‌صورت نرم‌افزاری و هم سخت‌افزاری اجرا می‌شوند و در قسمت‌های مختلف شبکه مثل گیت‌وی، سوئیچ‌ها و روتر‌ها قرار می‌گیرند.

کلام پایانی

شبکه‌های امروزی، نه‌تنها وسیله ارتباطات مؤثر و سریع بین کاربران و دستگاه‌ها هستند، بلکه در دنیای اقتصاد و تجارت نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. تجهیزات این شبکه‌ها امکاناتی ارائه می‌دهند که به مدیریت هوشمند شبکه، ایجاد اتصالات بی‌سیم، افزایش امنیت و کنترل دسترسی، بهینه‌سازی عملکرد شبکه و افزایش سرعت انتقال داده‌ها منجر می‌شود. این مقاله به انواع تجهیزات اکتیو شبکه اشاره کرد و مشخص شد که این تجهیزات به‌عنوان قلب تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در هر سازمان عمل می‌کنند و بدون آن‌ها امکان ارتباط و مدیریت صحیح شبکه‌ها وجود نخواهد داشت.